สถานที่ตั้ง
จังหวัด บึงกาฬ อำเภอ อำเภอศรีวิไล ตำบล นาสะแบง 38210
ประเภทสิ่งแวดล้อมธรรมชาติ
ภูเขา
สถานภาพ
- แหล่งธรรมชาติอันควรอนุรักษ์ (มติ ครม. วันที่ 7 พ.ย. 2532)
ความสำคัญ/ลักษณะของสิ่งแวดล้อมธรรมชาติ
ภูทอกเป็นภูเขาโดดเด่นมองเห็นได้แต่ไกล มีทั้งภูทอกใหญ่ และภูทอกน้อย ภูทอกน้อยเป็นที่ตั้งของวัดเจติยาคีรีวิหาร ( วัดภูทอก ) บันไดที่ขึ้นสู่ยอดภูทอกนี้เปรียบเสมือนเส้นทางธรรมที่น้อมนำสัตบุรุษให้พ้นโลกแห่งโลกียะสู่โลกแห่งโลกุตระหรือโลกแห่งการหลุดพ้นด้วยความเพียรพยายามและมุ่งมั่น ภูทอกยังคงเป็นสถานที่ปฏิบัติธรรมและปฏิบัติศาสนกิจของชุมชน บันไดขึ้นภูทอกแบ่งออกเป็น 7 ชั้น
ตำนานความเชื่อ
วัดเจติยาคิรีวิหาร หรือ ภูทอก ตั้งขึ้นเมื่อปีพุทธศักราช 2483 โดยพระอาจารย์จวน กุลเชฎโฐ ได้มาบำเพ็ญเพียรอยู่ที่ภูวัว อำเภอเซกา จังหวัดหนองคาย คืนหนึ่งได้เกิดนิมิตรขึ้นเห็นปราสาท 2 หลัง ลักษณะสวยงามมากอยู่ทางด้านภูทอกน้อย ดังนั้นพระอาจารย์จวนกุลเชฎโฐจึงได้เดินทางมาพิสูจน์ตามที่เกิดนิมิตร และได้พบลักษณะภูมิประเทศที่สวยงานร่มรื่น เหมาะที่จะปฏิบัติธรรม จึงได้สำรวจ และปักกรดอยู่ที่ถ้ำบนภูทอกกับพระครูศริธรรมวัฒน์ ต่อมาชาวบ้านคำแคนเห็นพระอาจารย์จวนธุดงภ์มาอยู่ที่ภูทอกจึงพร้อมใจกันอาราธนาให้สร้างวัดขึ้นที่ภูทอก
ลักษณะปัจจัยแวดล้อมทางธรณีวิทยา
ธรณีวิทยา ภูทอกเป็นภูเขาหินทราย
ลักษณะปัจจัยแวดล้อมทางกายภาพ
ลักษณะภูมิประเทศ ภูทอกเป็นภูเขาโดดเด่นมองเห็นได้แต่ไกล มีทั้งภูทอกใหญ่ และภูทอกน้อย
เป็นดินร่วนปนทราย
ภูมิทัศน์ ภูมิทัศน์บนยอดเขาสามารถมองเห็นวิวทิวทัศน์ที่สวยงาม
ประเภทการใช้ประโยชน์
การใช้ประโยชน์ส่วนใหญ่เป็นวัดและแหล่งพักผ่อนหย่อนใจ
สุนทรียภาพและการพัฒนาทางกายภาพ
มีการพัฒนาบันไดขึ้นสู่บนยอดเขาที่เน้นความกลมกลืนกับธรรมชาติ
สิ่งก่อสร้างและสิ่งอำนวยความสะดวก
มีการพัฒนาศาลาบนยอดเขา