สถานที่ตั้ง

จังหวัด บุรีรัมย์ อำเภอ อำเภอเฉลิมพระเกียรติ ตำบล เจริญสุข 31110

ประเภทสิ่งแวดล้อมธรรมชาติ

ธรณีสัณฐานและภูมิลักษณวรรณา

สถานภาพ

- แหล่งธรรมชาติอันควรอนุรักษ์ (มติ ครม. วันที่ 7 พ.ย. 2532)

ความสำคัญ/ลักษณะของสิ่งแวดล้อมธรรมชาติ

เป็นภูเขาขนาดเล็ก ตั้งโดดเด่นในบริเวณทุ่งนา มีรูปร่างกลมรี วางตัวในแนวเหนือใต้ เป็นภูเขาไฟที่ดับแล้ว มีช่องทางการไหลออกของลาวาหลายจุด ปากปล่องภูเขาไฟเป็นแบบแคลดีรา ซึ่งเกิดจากการทรุดถล่มเป็นแนวซ้อนกันหลายชั้น

ตำนานความเชื่อ

- มีการพบใบเสมาหินทรายสมัยทวารวดีหลายชิ้น ซึ่งสลักภาพบุคคล สถูป ดอกบัว และธรรมจักร ส่วนใหญ่ถูกดัดแปลงต่อเติมจนไม่เห็นลักษณะเดิมที่สมบูรณ์ จากร่องรอยที่เหลืออยู่บางส่วนแสดงให้เห็นถึงการนับถือพุทธศาสนาของชุมชนโบราณในบริเวณใกล้เคียงเขาอังคาร สันนิษฐานได้ว่าน่าจะมีอายุราวพุทธศตวรรษที่ 13-14

- ภูเขาพระอังคาร เดิมชื่อ ภูเขาลอย เกิดจากการระเบิดของภูเขาไฟ สาเหตุที่เรียกว่าภูเขาพระอังคาร มีประวัติความเป็นมาดังนี้ ข้อมูลประวัติของภูเขาพระอังคารพบสมุดบันทึกประวัติไว้ที่พระธาตุพนม เขียนไว้ว่า เมื่อ พ.ศ.8 ได้มีพญาทั้ง 5 ได้นำเอาพระธาตุของพระพุทธเจ้า มาบรรจุไว้ที่พระธาตุพนม จังหวัดนครพนมปัจจุบัน ตามประวัติเขียนไว้ว่า หลังจากพระพุทธเจ้าเสด็จดับขันปรินิพพานแล้ว มีการถวายพระเพลิงพระบรมศพโฑณพราหมณ์ได้นำทะนานของตวงพระธาตุแจกเจ้าเมือง เจ้านครไป 8 นครแล้วพระธาตุก็หมดไป ต่อมาเจ้าเมืองๆ หนึ่ง เดินทางมาขอพระธาตุ พอดีพระธาตุได้แจกไปหมดแล้ว โฑณพราหมณ์จึงเอาทะนานทองตวงเอาพระอังคารธาตุให้ เมื่อได้พระอังคารธาตุแล้วก็เดินทางกลับ พอมาถึงภูเขาลูกหนึ่งคือ ภูเขาลอย มีรูปร่างคล้ายพญาครุฑนอนคว่ำหน้า หันศรีษะไปทางด้านทิศใต้ หางอยู่ทางทิศเหนือ ปีกซ้ายอยู่ทางทิศตะวันออก ปีกขวาอยูทางทิศตะวันตก จึงมีความเห็นว่าน่าจะบรรจุพระอังคาร (ขี้เถ้า) ไว้ที่ไหล่ซ้ายพญาครุฑ เพื่อไว้เป็นที่สักการบูชาสืบต่อไป ตั้งแต่นั้นมาจีงเปลี่ยนชื่อจาก ภูเขาลอย เป็น ภูเขาพระอังคาร

ลักษณะปัจจัยแวดล้อมทางธรณีวิทยา

ลักษณะทางธรณีวิทยาหินบะซอลต์ที่เกิดจากหินหลอมเหลวเคลื่อนตัวขึ้นมาปะทุตามรอยแยก แทรกตัวมาตามรอยแตกร้าวของเปลือกโลกที่มีขนาดใหญ่และลึก เป็นการปะทุเงียบไม่ระเบิดรุนแรง เนื่องจากลาวามีส่วนประกอบจองซิลิกา น้อยทำให้มีความหนืดต่ำ ส่งผลทำให้ลาวาบะซอลต์ไหลปกคลุมทั่วบริเวณ หินบะซอลต์ที่พบมีสีเทาเข้ม สีผิวผุเป็นสีน้ำตาลเข้มอมเหลือง มีทั้งเนื้อพรุนและเนื้อแน่น โดยชั้นล่างเป็นหินเนื้อละเอียดแข็งแน่ ส่วนชั้นบนมีรูพรุน มีแร่แคลไซด์สีขาว และเหลืองเม็กกลมๆตกผลึกอยู่ตามช่องว่างคล้ายพวงองุ่น หินที่รองรับหินบะซอลต์แตกต่างกันไปในแต่ละบริเวณ ส่วนใหญ่เป็นหินทราย หินทรายแป้ง หินกรวดมนสีน้ำตาลแดงในหมวดหินโคกกรวด บริเวณเนินเขามีหินบะซอลต์อีกส่วนหนึ่งไหลไปตามพื้นราบและมีตะกอนยุคควอเทอร์นารีปิดทับ

ลักษณะปัจจัยแวดล้อมทางกายภาพ

ปัจจุบันภูพระอังคารเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธบาทจำลอง และวัดเขาอังคาร อยู่ห่างจากพนมรุ้ง 20 กิโลเมตร โดยวัดเขาอังคารสร้างเลียนแบบสถาปัตยกรรมสมัยต่างๆ หลายรูปแบบ ภายในมีภาพจิตรกรรมฝาผนังเรื่องราวพุทธชาดกเป็นภาษาอังกฤษ

ลักษณะปัจจัยแวดล้อมทางชีวภาพ

พืชพรรณมีทั้งพืชพรรณดังเดิม และพันธุ์ไม้ประดับ

ประเภทการใช้ประโยชน์

- การท่องเที่ยว และนันทนาการ

- การจาริก แสวงบุญ

สุนทรียภาพและการพัฒนาทางกายภาพ

- จากยอดภูสามารถมองเห็นทิวทัศน์โดยรอบได้ เนื่องจากอยู่บนพื้นที่สูง

โครงการพัฒนา

- โครงการก่อสร้างอาคารบริการ