สถานที่ตั้ง

จังหวัด อุดรธานี

ประเภทสิ่งแวดล้อมธรรมชาติ

แหล่งน้ำ

ความสำคัญ/ลักษณะของสิ่งแวดล้อมธรรมชาติ

เป็นพื้นที่ชุ่มน้ำที่มีความสำคัญระดับนานาชาติ และเป็นแหล่งน้ำที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับที่ 2 ของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และมีความหลากหลายทางชีวภาพสูง 

ตำนานความเชื่อ

มีตำนานเกี่ยวข้องกับหนองหารที่จังหวัดสกลนครเป็นที่เกิดเหตุการณ์ในตำนาน "ผาแดง นางไอ่" เป็นแหล่งประวัติศาสตร์

ประวัติศาสตร์ และโบราณคดี

ชุมชนโดยรอบหนองน้ำมีประมาณ 32 ชุมชนและเป็นกลุ่มวัฒนธรรมไทย-ลาว บางแห่งมีอายุเก่าแก่กว่า 100 ปีบริเวณใกล้เคียงเป็นที่ตั้งของวัดมหาธาตุเจดีย์ ที่มีเจดีย์เก่าแก่สันนิษฐานว่าสร้างในสมัยใกล้เคียงกับพระธาตุพนมและยังขุดพบพระพุทธรูปและเครื่องใช้ต่างๆในบริเวณนั้นอีกด้วย

ลักษณะปัจจัยแวดล้อมทางกายภาพ

พื้นที่หนองหานกุมภวาปีแม้ว่าจะมีขนาดใหญ่ แต่ก็ตื้น มีความลึกไม่เกิน 1 เมตร มีความยาวประมาณ 13 กิโลเมตร ส่วนความกว้างที่สุดประมาณ 5 กิโลเมตร มีเกาะใหญ่อยู่ 2 เกาะ คือ ดอนแก้ว และดอนป่า พื้นที่รอบๆเป็นพื้นที่ราบเรียบ มีความสวยงาม ร่มรื่น ปัจจุบันมีปริมาณน้ำลดน้อยลงมีความตื้นเขินบางส่วน มีพืชน้ำปกคลุมหลายชนิด เช่น ผักตบชวา ต้นหญ้า ต้นกก และดอกบัวจำนวนมาก มีคันดินรอบหนองและรถยนต์สามารถวิ่งได้ 

ลักษณะปัจจัยแวดล้อมทางชีวภาพ

แหล่งชุมนุมนกอพยพและนกที่ผ่านมาในฤดูหนาวจากจีนและยุโรป และตะวันออกกลาง (Pale arctic) ที่สำคัญที่สุดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ พบนกอย่างน้อย 74 ชนิด อีกทั้งยังมีพันธุ์พืชและพันธุ์สัตว์หลายชนิดอาศัยอยู่ในแหล่งน้ำ

ประเภทการใช้ประโยชน์

เป็นแหล่งผลิตน้ำประปาของอำเภอกุมภวาปี นอกจากนี้รายได้ของชุมชนที่เกิดจากการใช้ประโยชน์หนองหานคิดเป็นร้อยละ 50 ของรายได้ทั้งหมด โดยมีการประกอบอาชีพทางด้านการเกษตร ทำนา ทำสวน ทำไร่ ประมงน้ำจืด และทำเสื่อกกจำหน่าย และเนื่องจากเป็นแหล่งน้ำขนาดใหญ่อีกทั้งยังมีประวัติศาสตร์ที่น่าสนใจคาดว่าจะสามารถพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญของจังหวัดได้

สุนทรียภาพและการพัฒนาทางกายภาพ

-

โครงการพัฒนา

-

สิ่งก่อสร้างและสิ่งอำนวยความสะดวก

อยู่ทางทิศเหนือบริเวณเทศบาลตำบลกุมภวาปี