สถานที่ตั้ง

จังหวัด เพชรบุรี อำเภอ อำเภอชะอำ ตำบล เขาใหญ่ 76120

ประเภทสิ่งแวดล้อมธรรมชาติ

ภูเขา

สถานภาพ

- แหล่งธรรมชาติอันควรอนุรักษ์ (มติ ครม. วันที่ 7 พ.ย. 2532)

ความสำคัญ/ลักษณะของสิ่งแวดล้อมธรรมชาติ

ภูเขาหินปูน ซึ่งเป็นภูเขาที่เป็นประติมากรรมทางธรรมชาติ มีลักษณะสวยงามและเป็นเอกลักษณ์ ทอดยาวตามแนวเหนือ-ใต้ มองดูคล้ายนางยักษ์ (นางพันธุรัต) นอนอยู่ มีโกศอยู่ทางทิศใต้

เขาเจ้าลาย หรือเขานางพันธุรัต หรือเขานางนอน อ. ชะอำ จ. เพชรบุรี เป็นแหล่งเรียนรู้ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น ขณะเดียวกันก็มีศักยภาพเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์

ตำนานความเชื่อ

ตำนานที่ได้เล่าขานสืบต่อกันมาเกี่ยวกับนางพันธุรัตในวรรณคดีไทย เรื่องสังข์ทอง เรื่องราวระหว่างนางยักษ์ที่รับเลี้ยงบุตรของมนุษย์ ซึ่งถือกำเนิดจากหอยสังข์ แล้วจบลงด้วยโศกนาฏกรรมกลายเป็นนิทานพื้นบ้าน วรรณกรรมท้องถิ่นพื้นเมือง และส่วนหนึ่งในบทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยในเวลาต่อมา

ประวัติศาสตร์ และโบราณคดี

นอกจากแหล่งท่องเที่ยวตามรอยวรรณคดีแล้ว เทือกเขานางพันธุรัตยังมีโบราณสถานทุ่งเศรษฐี ตั้งอยู่เชิงเขาจอมปราสาทด้านทิศตะวันออก กรมศิลปากรได้ทำการขุดแต่งและบูรณะ ทำให้ทราบรูปแบบของโบราณสถานทุ่งเศรษฐี ว่าเป็นเจดีย์ขนาดใหญ่ก่ออิฐสอดินฉาบปูนเหลือเพียงส่วนฐานและค้นพบโบราณวัตถุ จำพวกปูนปั้นและโบราณวัตถุอื่นๆ อีกมาก จากหลักฐานที่พบสันนิษฐานได้ว่า โบราณสถานทุ่งเศรษฐีสร้างขึ้นในสมัย ทวารวดี (พุทธศตวรรษที่ 12-16)

ลักษณะปัจจัยแวดล้อมทางกายภาพ

ธรณีวิทยา    -
ลักษณะ           ภูมิประเทศ    พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นเทือกเขาหินปูน มีลักษณะสวยงามและเป็นเอกลักษณ์ ทอดยาวตามแนวเหนือ-ใต้ มองดูคล้ายนางยักษ์ (นางพันธุรัต) นอนอยู่ มีโกศอยู่ทางทิศใต้ เทือกเขาที่สำคัญประกอบด้วยเขาเจ้าลายใหญ่และเขาจอมประสาท พื้นที่มีความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลางประมาณ 60-372 เมตร
ดิน    ลักษณะเป็นดินร่วนปนทราย
น้ำ    -
ขยะ    พบเห็นขยะในเส้นทาง
ภูมิทัศน์    ภูเขาหินปูนที่มีความสวยงามและมีเอกลักษณ์ มองจากด้านชายฝั่งทะเล มีลักษณะคล้ายผู้หญิงนอนหงาย ทอดยาวตามแนวทิศเหนือ – ใต้ โดยมีศีรษะอยู่ด้านทิศใต้ ติดกับเขามันหมู ส่วนด้านบนสุดของเทือกเขา มีแท่งหินขนาดใหญ่ยื่นออกมา เรียกว่า “โกศนางพันธุรัต” ปัจจุบันได้เกิดการพังถล่มลงมาตั้งแต่เมื่อปี พ.ศ.2537

ลักษณะปัจจัยแวดล้อมทางชีวภาพ

พืชพรรณ    ป่าเบญจพรรณ ซึ่งเป็นป่าโปร่ง ดินมีความอุดมสมบูรณ์ค่อนข้างต่ำมีหินปูนโผล่ทั่วไป ต้นไม้แคระแกร็นและมีขนาดโตไม่มากนัก พรรณไม้ที่พบได้แก่ ไผ่รวก ประดู่ อ้อยช้าง ยมหิน มะเกลือ ผักหวาน กระบองเพชร   เป็นต้น และป่าดิบแล้ง พบบริเวณหุบเขาและลำห้วย ดินมีความอุดมสมบูรณ์ค่อนข้างสูง พันธุ์ไม้ที่พบได้แก่ ข่อยหนาม ไทร ดำดง ไผ่ป่า ขันทองพยาบาท สะเดา ซิก ดีหมี เป็นต้น
สัตว์ป่า    สัตว์ป่าที่พบ ได้แก่ เลียงผา อีเห็น กระต่ายป่า ค้างคาว สัตว์เลื้อยคลาน สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ เป็นต้น

ประเภทการใช้ประโยชน์

การใช้ประโยชน์ส่วนใหญ่เพื่อการท่องเที่ยวพักผ่อนหย่อนใจและการศึกษาวิจัยในพื้นที่

สุนทรียภาพและการพัฒนาทางกายภาพ

-

โครงการพัฒนา

-  อนุรักษ์ ฟื้นฟูและพัฒนาพื้นที่บริเวณเขานางพันธุ์รัต  (เขาเจ้าลายใหญ่) ไว้เป็นแหล่งศึกษาธรรมชาติ

- โครงการพัฒนาด้านส่ิงแวดล้อม

สิ่งก่อสร้างและสิ่งอำนวยความสะดวก

-